Grecja - Delfy

Delfy to niewielkie miasteczko położone 160 km od Aten. Głównym źródłem dochodu jest przemysł turystyczny, związany z pobliskim terenem wykopalisk w Sanktuarium Apolla - najbardziej znanej wyroczni w starożytnej Grecji. Nad całym terenem dominują dwa masywy górskie - fedriady. Pomiędzy nimi znajduje się źródło kastalskie. Woda z tego źródła miała według starożytnych moc uzdrawiającą. Poprzez wybudowany dużym nakładem sił akwedukt zasilała w swe zasoby także odległe Ateny. Dolina poniżej wypełniona jest gajami oliwnymi, przyozdobionymi cyprysami (fot. z lewej) , ciągnącymi się aż do Zatoki Korynckiej

Świątynia Apolla Pytyjskiego została zbudowana ok. 510 r. p.n.e. z funduszy napływających z całej ówczesnej Grecji. 150 lat później na fundamentach starej świątyni wybudowano nową. Jednocześnie znacznie zostało rozbudowane zaplecze. Jak niesie wieść, w komnacie pod świątynią siedziała na trójnogu wieszczka zwana Pytią. Była to kapłanka, która wprowadzała się w rodzaj transu, wypowiadając przy tym "przepowiednie". Oczywiście bełkot ten musiał być "odpowiednio" przetłumaczony (zinterpretowany) przez kapłanów. A ci potrafili interpretować na różne sposoby, dbając przy tym, aby zabezpieczyć się na wypadek nie spełnienia wyroczni.

Świątynia Ateny Pronaia znajduje się kilkaset metrów poniżej świętego okręgu Apolla. Pierwotnie czczono tutaj Gaję. Potem, w czasie wzrostu znaczenia wyroczni w miejscu tym powstała tzw Marmaria, a więc gimnazjum, łaźnia, dom kapłanów, świątynia Ateny Strażniczki, a także tzw. tolos (zbudowany ok. IV w.p.n.e). Była to okrągła budowla w kształcie rotundy z dwudziestoma doryckimi kolumnami. Nie jest do końca znane przeznaczenie tej budowli, prawdopodobnie celebrowano tutaj kult herosów. Aby docenić wygląd zostały odrestaurowane trzy kolumny wraz z fragmentem zwieńczenia.

Przy świętej drodze wijącej się zygzakiem w górę do świątyni, powstawały tzw. skarbce, w których umieszczane były dary poszczególnych miast-państw. Aktualnie odbudowany został tylko jeden, skarbiec Ateńczyków. Większość skarbców wyglądała jak miniaturki ówczesnych świątyń, a więc kilka rzędów doryckich kolumn zwieńczonych dwuspadowym prostokątnym dachem. Na zdjęciu obok fragment świętej drogi: omfalos - kamień symbolizujący pępek świata, w głębi widać tzw. mur poligonalny, podtrzymujący fundamenty świątyni.

Jak w większości świętych miejsc, także i tutaj znajduje się amfiteatr, usytuowany powyżej świątyni głównej, a jeszcze wyżej znajduje się stadion (fot. z lewej). Rzeźby i płaskorzeźby z terenu wykopalisk zostały przeniesione do pobliskiego muzeum. Wśród najcenniejszych rzeczy można znaleźć Sfinksa Naksyjczyków (fot. u góry po prawej - VI w. p.n.e.) oraz brązowy posąg Woźnicy (fot. po prawej - V w. p.n.e.). Wyjątkowość polega na zachowaniu oryginalnych oczu, wykonanych z onyksu tak precyzyjnie, że w czasach nowożytnych ludzie bali się "złego uroku" rzucanego przez posągi. Dlatego były one po prostu ich pozbawiane. Woźnica został zasypany podczas jednego z trzęsień ziemi i odkryty dopiero w roku 1896. Stąd i jego oczy przetrwały.

2002 © http://www.complex.com.pl/~tomekc